برآورد برخی خصوصیات هیدرولیکی خاک با استفاده از توابع انتقالی

نویسندگان

  • روزبه موذن زاده استادیارگروه مهندسی آب و خاک، دانشگاه صنعتی شاهرود، شاهرود، ایران
چکیده مقاله:

ظرفیت زراعی (Field Capacity, FC) و نقطه پژمردگی دائم (Permanent Wilting Point, PWP) در تعیین عمق خالص آب آبیاری موثر می­باشند. با این‌حال اندازه‌گیری مستقیم این خصوصیات به خصوص در سطوح وسیع، مشکل، زمان ­بر و پر ­هزینه است. توابع انتقالی خاک جزو روش‌های غیر مستقیمی است که می‌تواند جایگزین روش‌های مستقیم گردد. در این تحقیق ابتدا عملکرد شش تابع انتقالی موجود در منابع در برآورد رطوبت در نقاط FC و PWP بر روی 112 نمونه خاک منتخب از شمال و شمال شرق کشور ارزیابی گردید. مقادیر ریشه میانگین مربعات خطا (Root Mean Square Error, RMSE) برای توابع انتقالی اشاره شده موجود ما بین 05/0 تا 17/0 و 03/0 تا 13/0 برای برآورد رطوبت به ترتیب در نقاط FC و PWP تغییر نمود. بنابراین توابع انتقالی جدیدی بر مبنای تکنک رگرسیون چندگانه خطی و شبکه‌های عصبی مصنوعی و با استفاده از خصوصیات تعدادی از نمونه خاک­ها (90 نمونه) بسط و توسعه یافت و نتایج آن­ها بر روی نمونه خاک­های متفاوتی مورد اعتبارسنجی قرار گرفت. نتایج نشان داد که تکنیک رگرسیون چندگانه خطی با اختصاص مقادیر 035/0، 01/0، 027/0 و 024/0 برای شاخص RMSE به ترتیب در برآورد رطوبت در نقطه FC، PWP، آب قابل دسترس و آبدهی ویژه، و تکنیک شبکه عصبی با اختصاص مقادیر 013/0، 007/0، 015/0 و 013/0 برای همین شاخص و در مورد همان خصوصیات، عملکرد مناسبی داشتند. همچنین نتایج نشان داد که کاربرد متغیرهایی نظیر میانگین هندسی و انحراف معیار هندسی قطر ذرات، بعد فرکتالی و مکش ورود هوا، برای نخستین بار در ورودی توابع انتقالی، توانست به مقدار قابل توجهی دقت نتایج را بالا ببرد، اگرچه تایید این نظریه نیازمند مطالعات بیشتر می­باشد.  

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

توسعه توابع انتقالی با استفاده از خصوصیات فیزیکی و شیمیایی اعماق مختلف خاک جهت برآورد هدایت هیدرولیکی اشباع

هدایت هیدرولیکی اشباع یکی از پارامتر‌های مهم در مسائل مرتبط با آب و خاک می‌باشد. این تحقیق با هدف تخمین هدایت هیدرولیکی اشباع (Ks) برای 280000 هکتار از اراضی شمالی رودخانه‌های قره‌سو- گرگانرود انجام شد. برای این منظور از اطلاعات مربوط به 188 پروفیل خاک استفاده شد. پارامتر‌های زودیافت مورد استفاده شامل تعدادی از خصوصیات فیزیکی خاک منطقه (تا عمق 6 متر)، خصوصیات شیمیایی خاک (تا عمق 5/1 متر) و برخی...

متن کامل

اشتقاق توابع انتقالی مناسب برای برآورد برخی ویژگی‎های دیریافت خاک

سابقه و هدف: اندازه‎گیری مستقیم برخی خواص خاک ممکن است مشکل، هزینه‎بر و وقت‎گیر باشد. بنابراین این خواص می‎توانند به اسانی از داده‎های زودیافت تخمین زده شوند. ظرفیت تبادل کاتیونی یک شاخص مهم حاصل‎خیزی و ظرفیت ذخیره آلاینده‎ها در خاک می‎باشد. ویژگی‎های هیدرودینامیکی خاک تعیین کننده جریان آب در خاک-گیاه- اتمسفر بوده که کنترل کننده فرآیندهایی مانند تغذیه آبی و جریان عناصر مغذی بین خاک و پوشش گیاهی...

متن کامل

توسعه توابع انتقالی با استفاده از خصوصیات فیزیکی و شیمیایی اعماق مختلف خاک جهت برآورد هدایت هیدرولیکی اشباع

هدایت هیدرولیکی اشباع یکی از پارامتر های مهم در مسائل مرتبط با آب و خاک می باشد. این تحقیق با هدف تخمین هدایت هیدرولیکی اشباع (ks) برای 280000 هکتار از اراضی شمالی رودخانه های قره سو- گرگانرود انجام شد. برای این منظور از اطلاعات مربوط به 188 پروفیل خاک استفاده شد. پارامتر های زودیافت مورد استفاده شامل تعدادی از خصوصیات فیزیکی خاک منطقه (تا عمق 6 متر)، خصوصیات شیمیایی خاک (تا عمق 5/1 متر) و برخی...

متن کامل

برآورد هدایت ‌آبی‌اشباع و عکس طول ‌‌درشت‌ مویینگی خاک با استفاده از توابع انتقالی خاک

Saturated hydraulic conductivity (Kfs) and macroscopic capillary length of soil pores are important hydraulic properties for water flow and solute transport modeling. Measuring these parameters is tedious, time consuming and expensive. One way is using indirect methods such as Pedotransfer functions (PTFs). The objective of this research was to develop some PTFs for estimating saturated hydraul...

متن کامل

تخمین برخی ویژگی‌های هیدرولیکی خاک‌های آهکی منطقه باجگاه استان فارس با استفاده از توابع انتقالی رگرسیونی

ویژگی­های هیدرولیکی در مطالعات هیدرولوژی، طراحی سیستم­های آبیاری و زهکشی، حفاظت خاک و کنترل فرسایش خاک در آبخیزها نقش مهمی ایفا می­کنند. اندازه­گیری این ویژگی­ها بسیار وقت­گیر و هزینه­بر است و به­دلیل تغییرات مکانی زیاد برای دسترسی به مقادیر قابل قبول نیاز به اندازه­گیری آنها در تعداد نقاط زیادی از خاک می­باشد. امروزه تخمین این ویژگی­ها با استفاده از سایر ویژگی­های زودیافت خاک مورد توجه زیادی ق...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 6  شماره 4

صفحات  45- 63

تاریخ انتشار 2016-08-22

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023